اَرَس نام رودخانه‌ای نسبتاً پرآب و خروشان است که از منطقه آرپا چای در آناتولی ترکیه سرچشمه گرفته، از مرز ترکیه نخجوان جلفا و ارمنستان گذشته و پس از گذر از مرز ایران و جمهوری آذربایجان وارد جمهوری آذربایجان گشته و به رودخانه کورا می‌ریزد.
رودخانه ارس در سال ۱۸۱۳ میلادی در پی عهدنامه گلستان به عنوان مرز ایران و روسیه برگزیده شد و تمامی مناطق شمال این رود از ایران جدا و به خاک روسیه افزوده شد.
بعدها ایران و اتحاد شوروی با هم سدی در ناحیه پلدشت به نام سد ارس بنا نمودند. در حال حاضر سد خداآفرین و سد قیزقعله‌سی به صورت مشترک با ارمنستان بر روی ارس احداث می‌شود.
در حال حاضر سد خداآفرین و سد قیزقعله‌سی به صورت مشترک با ارمنستان بر روی ارس احداث می‌شود.
بر روی ارس تا کنون پنج پل ساخته شده است که عبارتنداز: پل آهن جلفا شوسه جلفا - پل پلدشت در شهرستان ماکو پل خدا آفرین در قره داغ - پل نوردوز در مرز ارمنستان.
جزیره‌های ارس [ویرایش]
در بستر رودخانه ارس ۸۰۵ جزیره کوچک و بزرگ خالی از سکنه وجود دارد که به زبان محلی به آن «شام» می‌گویند. بر پایهٔ قرارداد مرزی، ۴۲۷ جزیره به ایران و ۳۸۲ جزیره به شوروی (و اکنون به جمهوری آذربایجان) تعلق دارند. این جزیره‌ها تنها برای چرای حیوانات پیرامون رودخانه قابل استفاده‌اند.[۱]
بیشتر این جزیره‌ها با نام‌های شماره‌گذاری نامیده می‌شود و برخی جزیره‌ها نیز دارای نام هستند از جمله: خُرامه، بویدوز، پیرواتلر، قره‌قباح و کثیری. چند جزیره نام‌برده دارای چراگاه‌های خوبی هستند.[۲]
در تعیین مالکیت جزیره‌های ارس میان هیأت‌های مرزبندی ایران و شوروی مقرر شده‌بود تا خط مرزی از میان رود ارس بگذرد و اگر در محلی چند شاخه از رود وجود داشته‌باشد میانهٔ شاخه عمده‌تر خط مرزی شود. در تاریخ ۶ مهرماه ۱۳۳۴ یعنی زمانی که مالکیت جزیره نزدیک به پاسگاه عباسی تعیین می‌شد بر سر این‌که شاخه عمده رود در این محل کدام است میان هیأت شوروی و ایران مشاجره‌ای درگرفت. یکی از افسران ایرانی به نام ستوان یکم نورالله کثیری نقشه‌بردار لشگر تبریز، برای اثبات این‌که شاخه‌ای که به سود ایران بود عمیق‌تر و بنابر این شاخهٔ عمده است با اسب خود بی‌باکانه به آب زد. وی و اسبش در زیر امواج ناپدید شدند ولی یکی از مرزبانان ایرانی به نام صمد مدداقلی توانست افسر ایرانی را نجات دهد. اعضای هیأت روس با دیدن این صحنه، مالکیت ایران بر جزیره ۱۳۰ در این شاخه از رود را پذیرفتند. جزیره ۱۳۰ بعداً با تصویب مقامات عالی ایران جزیره کثیری نام گرفت و به ستوان یکم نورالله کثیری پاداش و نشان افتخار داده‌شد.[۳]
نظرات شما عزیزان:
|
تبادل
لینک هوشمند
آراز چایی
نويسنده: 
